سازمان سنجش

سازمان سنجش آموزش کشور، نهادی کلیدی در نظام آموزشی ایران است که مسئولیت برگزاری آزمون‌های سراسری و ارزیابی تحصیلی را بر عهده دارد. این سازمان که زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می‌کند، هر ساله آزمون‌هایی مانند کنکور سراسری، آزمون کارشناسی ارشد و آزمون دکتری را برگزار می‌کند و نقش مهمی در تعیین آینده تحصیلی میلیون‌ها دانش‌آموز و دانشجو ایفا می‌نماید.

تاریخچه و اهداف سازمان سنجش

سازمان سنجش در سال ۱۳۴۷ تأسیس شد و از آن زمان به عنوان مرجع اصلی برگزاری آزمون‌های ورودی به دانشگاه‌ها شناخته می‌شود. هدف این سازمان، تضمین عدالت آموزشی و فراهم کردن فرصت‌های برابر برای دسترسی به آموزش عالی است.

آزمون‌های برگزار شده توسط سازمان سنجش

• کنکور سراسری: آزمونی حیاتی برای ورود به دانشگاه‌های دولتی و برخی دانشگاه‌های غیرانتفاعی که هر سال صدها هزار داوطلب در آن شرکت می‌کنند.

• آزمون کارشناسی ارشد: آزمونی برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های دولتی و آزاد.

• آزمون دکتری: آزمونی تخصصی برای ورود به مقطع دکتری که شامل آزمون کتبی و مصاحبه علمی است.

• آزمون‌های تخصصی: شامل آزمون‌هایی مانند آزمون وکالت، استخدامی دستگاه‌های اجرایی و آزمون‌های زبان.

برنامه زمانی آزمون‌ها: جدول زیر برنامه زمانی ثبت‌نام و برگزاری آزمون‌های اصلی سازمان سنجش در سال ۱۴۰۴ را نشان می‌دهد:

(کنکور ورودی به مقطع کارشناسی) به‌‌عنوان مهمترین آزمون ورودی دانشگاه‌ها، هرساله تیرماه توسط این سازمان برگزار می‌شود. البته از سال 1402، این آزمون در دو نوبت برگزار خواهد شد.

داوطبان ورود به دانشگاه آزاد اسلامی نیز با شرکت در این آزمون، می‌توانند نسبت به انتخاب رشته در این دانشگاه اقدام نمایند. همچنین شایان ذکر است طی چند سال گذشته و به منظور حذف تدریجی آزمون سراسری، امکان انتخاب رشته بر اساس سوابق تحصیلی نیز فراهم شده است.

آزمون سراسری، در پنج گروه آزمایشی برگزار می‌شود:

• گروه علوم انسانی
• گروه علوم تجربی
• گروه ریاضی
• گروه هنر
• گروه زبان‌ها

تعداد داوطلبان این آزمون به‌طور میانگین سالانه در حدود یک میلیون و پانصد هزار نفر است. در سال‌های اخیر، بیشتر داوطلبان در گروه آزمایشی علوم تجربی و با اختلاف کمی، در گروه علوم انسانی ثبت نام کرده‌اند.

آزمون دکتری بر اساس مصوبه سال 1394 مجلس شورای اسلامی، در قالب دو مرحله سنجش علمی (آزمون متمرکز) و مصاحبه علمی (توسط دانشگاه‌ها) هر ساله برگزار می‌شود. در طی چند سال اخیر، پذیرش دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی نیز از طریق همین آزمون انجام شده است.

مرحله سنجش علمی این آزمون به‌صورت متداول در اسفندماه هر سال برگزار شده و نتایج آن اواخر فروردین تا اردیبهشت سال بعد اعلام می‌شود. همچنین، مصاحبه علمی و ارزیابی داوطلبان نیز خرداد و تیر هر سال انجام شده و در نهایت، نتایج آزمون شهریورماه منتشر خواهد شد.

تعداد داوطلبان این آزمون به‌طور میانگین حدود 180 هزار نفر است. از این تعداد، حدود 130 هزار نفر مجاز به انتخاب رشته شده و در نهایت، حدود 23 هزار نفر پذیرفته می‌شوند.

آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته برای ورود به دوره‌های روزانه، شبانه (نوبت دوم)، پردیس خودگردان دانشگاه‌های دولتی و همچنین پذیرش دانشجو در دانشگاه پیام نور، موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می‌شود.

منظور از دوره کارشناسی ارشد «ناپیوسته» آن است که متقاضی شرکت در این آزمون لازم است دارای مدرک کارشناسی باشد..

شرکت‌کنندگان در این آزمون، می‌توانند همزمان با شرکت در کدرشته اصلی مورد نظر خود، در کدرشته‌های شناور نیز شرکت کنند. همچنین در صورتی که فردی در حال حاضر دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد یکی از دانشگاه‌ها باشد، به شرط آنکه دانشجوی دوره روزانه نباشد (و همچنین به شرط نداشتن مشکل نظام وظیفه برای آقایان) می‌تواند در این آزمون شرکت کرده و در صورت قبولی، ضمن انصراف از تحصیل فعلی خود، مجدد ثبت نام نماید.

آزمون متمرکز استخدامی دستگاه‌های دولتی چند سالی است که به منظور استخدام نیروهای مورد نیاز دولت به‌صورت یکپارچه و متمرکز توسط سازمان سنجش آموزش کشور برگزار می‌شود.

شرط سنی شرکت در این آزمون، داشتن حداقل 20 سال سن است و حداکثر سن، برای دارندگان مدرک دیپلم 25 سال، فوق دیپلم 30 سال، کارشناسی 35 سال، کارشناسی ارشد 40 سال و دکتری 45 سال در نظر گرفته شده است.

این آزمون به‌صورت کتبی و سوالات چند گزینه‌ای است و در صورتی که فرد در این مرحله حدنصاب را کسب کند، به مرحله مصاحبه دعوت خواهد شد.

مواد عمومی این آزمون عبارتند از:

• فناوری اطلاعات
• ریاضی و آمار مقدماتی
• زبان و ادبیات فارسی
• معارف اسلامی
• زبان انگلیسی
• اطلاعات عمومی، دانش اجتماعی و حقوق اساسی
• هوش و توانمندی‌های عمومی

مواد آزمون تخصصی به تناسب رشته متقاضی، متفاوت است اما ضریب آزمون عمومی و تخصصی، هر دو یکسان در نظر گرفته شده است.

تولیمو یا TOLIMO، مخفف The Test of Language by the Iranian Measurement Organization است. این آزمون زبان توسط سازمان سنجش آموزش کشور طراحی و اجرا می‌شود.

نمرات آزمون تولیمو مورد تائید دانشگاه‌های داخلی است. ضروری است دانشجویان دوره دکتری پیش از آزمون جامع نسبت به اخذ نمره موفق یک آزمون زبان اقدام نمایند. همچنین در صورت داشتن مدرک آزمون زبان پیش از ورود به دوره دکتری، این مدرک به‌‌عنوان یک امتیاز مثبت ارزیابی خواهد شد.

این آزمون معمولاً به‌صورت فصلی و 4 نوبت در سال برگزار می‌شود. همچنین این آزمون، فاقد نمره منفی است. شایان ذکر است لهجه قسمت‌های صوتی آزمون تولیمو ممکن است هر کدام از لهجه‌های بریتیش یا امریکایی باشد.

دکتری

دفترچه انتخاب رشته آزمون 1404 دکتری تخصصی

کارشناسی ارشد

دریافت دفترچه سوالات آزمون کارشناسی ارشد 1404

آزمون سراسری (کارشناسی)

فهرست دروس و کتاب های منبع سؤالات آزمون سراسری سال 1404

نام رشته های تحصیلی در هر گروه آزمایشی آزمون سراسری1404

ویدئوی راهنمای ثبت نام در سیستم پاسخگویی سازمان سنجش

تاریخچه سازمان

در سال 1347، وزارت علوم و آموزش عالى وقت با هدف ساماندهی گزینش دانشجویان نسبت به تاسیس «مركز آزمون شناسی» اقدام نمود.
در سال 1354، با توجه به افزایش تعداد داوطلبان ورود به دانشگاه، این تشکیلات توسعه یافت و با نام «سازمان سنجش آموزش کشور» تشکیل شد.

این سازمان در سال 1360 منحل و در سال 1368 مجدداً تاسیس شد.

نمودار سازمانی