اولین نکته که باید به آن اشاره کرد این است که کارشناسی هوشبری با بیهوشی کاملاً متفاوت است. بیهوشی از رشتههای تخصصی پزشکی است؛ اما هوشبری یکی از دورههای آموزش عالی از شاخههای پیراپزشکی است که آموزشهای لازم را جهت کمک به متخصص بیهوشی در اتاق عمل کسب میکند. جهت انتخاب رشته هوشبری نکات زیر را مد نظر خود داشته باشید. رشته هوشبری ظرفیت و طرفداران زیادی در انتخاب رشته تجربی دارد.
معرفی رشته

با توجه به این نکته که تعداد عملهای جراحی در کشور بسیار بالا است، نیاز به تربیت نیروهای کاردان و کارشناس در این زمینه جهت تسهیل امر بیهوشی و موارد دیگر وجود دارد. فارغالتحصیلان هوشبری باید قادر به شناساییی دستگاههایاندازه گیری گازهای خون و تنظیم آنها، شناسایی دستگاههای مختلف بیهوشی در اتاقعمل، استریل کردن دستگاهها، بیهوش کردن بیمار زیر نظر متخصص و مراقبتهای قلبی و تنفسی از او، احیای قلبی- ریوی، انجام دادن بیحسی ناحیهای، پرستاری در موارد بالینی و … را باشند.
تخصص هوشبری مربوط به مراقبتهای کامل در حین، بعد و قبل از عمل بیماران جراحی است. این رشته شامل بیهوشی، مراقبت ویژه، انجام کارهای اورژانسی مهم و کارهای ضد درد است.
متخصص بیهوشی قبل از جراحی با شما و جراح ملاقات میکنند تا سلامتی شما را ارزیابی کرده و تصمیم بگیرند تا مراقبت از بیهوشی شما را تا حد ممکن ایمن و موثر نشان دهند. آنها علائم حیاتی شما را در حین جراحی کنترل میکنند ، از جمله اینکه قلب و ریه های شما در حالی که بیهوش هستید خوب کار میکنند و بعد از جراحی از شما مراقبت میکنند تا اطمینان حاصل کنند که در زمان بهبودی تا حد امکان راحت هستید.
آشنایی با هوشبری
متخصص بیهوشی همچنین در مراقبت از بیمارانی که تحت جراحی جزئی هستند یا ممکن است به بیهوشی عمومی احتیاج نداشته باشند، مانند زنان باردار که باید بیدار و هوشیار باشند، اما نیاز به مدیریت موثر درد دارند، نقشی اساسی دارند. آنها همچنین به بیماران مبتلا به درد جدی ناشی از آسیب، یا درد مزمن یا عودکننده مانند میگرن یا مشکلات مداوم کمر کمک میکنند.
متخصص بیهوشی مراقبت از بیمار را قبل، حین و بعد از جراحی، تحویل بیهوشی، هدایت تیم مراقبت از بیهوشی و اطمینان از ایمنی مطلوب بیمار ارزیابی، کنترل و نظارت میکنند.
متخصصان هوشبری برای اطمینان از ایمنی بیماران تحت عمل جراحی کمک میکنند. متخصص هوشبری مراقبت از بیمار را برای جلوگیری از درد و پریشانی که ممکن است تجربه کنند، فراهم میکند. این ممکن است شامل بیهوشی عمومی (“قرار دادن بیمار در خواب”) ، آرام بخش (داروهای داخل وریدی برای آرام کردن بیمار و یا بیاطلاع بودن) یا بیهوشی منطقهای باشد (تزریق بیحسی موضعی در نزدیکی اعصاب برای “بی حس کردن” بخشی از بدن عمل (بهعنوان مثال بلوکهای عصبی یا تزریق ستون فقرات / اپیدورال) ) . این کار ممکن است شامل مراقبت مستقیم از بیمار یا با نظارت متخصصان بیهوشی یا دستیاران بیهوشی، که همچنین نقش اصلی در این زمینه دارند، انجام پذیرد.
وظایف فارغالتحصیلان هوشبری
- شناخت وضعیت عمومی بیمار و اقدامات مراقبتی قبل از بیهوشی
- مراقبت از بیمار در حین بیهوشی
- مراقبت از بیماران بعد از بیهوشی
- نقش مراقبتی در سرویس درد حاد
- نقش ارتباطی
مشخصات دوره هوشبری

دروس این رشته به صورت تئوری، عملی و کار آموزی در عرصه است. طول دوره کارشناسی هوشبری حدود ۴ سال بوده و دارای ۱۳۴ واحد درسی است که ۲۶ واحد به دروس عمومی، ۴۱ واحد به دروس پایه، ۳۳ واحد به دروس اختصاصی، ۱۸ واحد به دروس کارآموزی و ۱۶ واحد به دروس کارآموزی در عرصه اختصاص مییابد.
دروس شاخه هوشبری
- جمعیت شناسی
- آناتومی
- اصطلاحات هوشبری
- اصول پرستاری
- اصول مراقبتهای ویژه
- بیماری شناسی
- تربیت بدنی
- تنظیم خانواده
- رفتار در اتاق عمل
- روش احیاء قلبی و ریوی
- روش بیهوشی
- فارماکولوژی
- فیزیولوژی
- فیزیک
- معرفی بیمار
- میکروبشناسی
- کارآموزی در عرصه
ادامه تحصیل در این رشته
فارغالتحصیلان این رشته برای ادامه تحصیل میتوانند در رشتههایی غیر از این هوشبری امکان آن وجود ندارد از جمله ارشد اتاق عمل، آموزش بهداشت، علوم تغذیه، فیزیولوژی، علوم تشریحی و. . به کسب دانش و مهارت بپردازند.
دوره ی طرح
هوشبری هم جزو رشتههای است که طرح اجباری داشته و دانشجویان پس از گذراندن دوران تحصیل حدود ۲ سال وارد دوره طرح میشوند.
آینده شغلی
با توجه به ظرفیت دانشگاهی و نیازهای شغلی، فارغالتحصیلان در مقایسه با پرستاری و یا اتاق عمل فرصت کار خیلی خوبی ندارند زیرا جذب کارشناس هوشبری محدود است. در واقع فرصت شغلی ارتباط نزدیکی با تعداد اتاق عمل بیمارستانها دارد و همچنین فارغالتحصیلان قادر به تاسیس مرکز خصوصی نیز نیستند. اما مزیت هوشبری را نداشتن شیفتهای شب طاقت فرسا است.
بازار کار رشته هوشبری
هوشبری یکی از گرایشهای گروه علوم پزشکی در دانشگاههای ایران است که به آموزش دانشجویان برای ارائه خدمات بیهوشی به بیماران در حین عمل جراحی، زایمان و سایر اقدامات پزشکی میپردازد. فارغالتحصیلان این رشته با عنوان کارشناس هوشبری شناخته میشوند و نقش مهمی در حفظ سلامتی و جان بیماران در حین اعمال جراحی و اقدامات پزشکی ایفا میکنند.
نیاز به کارشناس هوشبری
با توجه به افزایش تعداد عملهای جراحی و اقدامات پزشکی در ایران، تقاضا برای کارشناس هوشبری در بیمارستانها، مراکز جراحی و کلینیکها در حال افزایش است.
کمبود نیروی متخصص
در حال حاضر، تعداد کارشناس هوشبری در ایران نسبت به نیاز بازار کار کمتر است. تمایل برخی از فارغالتحصیلان به کار در بیمارستانها به دلیل سختی کار و حقوق نسبتاً پایین کمتر است.
توزیع نامناسب جغرافیایی
توزیع کارشناس هوشبری در ایران به طور مساوی صورت نگرفته است و در برخی از مناطق، به ویژه در مناطق محروم و روستایی، با کمبود شدید کارشناس هوشبری مواجه هستیم.
عوامل موثر بر بازار کار
- رشد و توسعه صنعت پزشکی: با پیشرفت علم پزشکی و افزایش تعداد عملهای جراحی و اقدامات پزشکی، تقاضا برای کارشناس هوشبری نیز افزایش خواهد یافت.
- افزایش جمعیت: افزایش جمعیت و سالمندی جمعیت، منجر به افزایش نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و در نتیجه افزایش تقاضا برای کارشناس هوشبری خواهد شد.
- توسعه توریسم سلامت: توسعه توریسم سلامت در ایران و افزایش تعداد بیمارانی که از کشورهای دیگر برای انجام عمل جراحی به ایران میآیند، تقاضا برای کارشناس هوشبری را افزایش خواهد داد.
چالشهای بازار کار گرایش هوشبری
سختی کار: کار در اتاق عمل و مواجهه با بیماران در شرایط بحرانی، میتواند از نظر روحی و جسمی برای کارشناس هوشبری طاقتفرسا باشد.
فشار کاری بالا: کارشناس هوشبری باید در حین عمل جراحی و سایر اقدامات پزشکی، تمرکز بالایی داشته باشند و به طور مداوم مراقب وضعیت بیمار باشند. این امر میتواند منجر به فشار کاری بالا برای آنها شود.
نوبت کاریهای سنگین: کارشناس هوشبری باید در نوبتهای مختلف، از جمله شبها و تعطیلات رسمی، کار کنند.
حقوق و مزایای نامناسب: در مقایسه با سایر مشاغل در حوزه پزشکی، حقوق و مزایای کارشناس هوشبری در ایران چندان مطلوب نیست.
راهکارهای پیشنهادی برای هوشبری
هوشبری یکی از رشتههای گروه علوم پزشکی در دانشگاهها است که به آموزش دانشجویان برای ارائه خدمات بیهوشی به بیماران در حین عمل جراحی، زایمان و سایر اقدامات پزشکی میپردازد. این گرایش از نظر علمی و عملی چالشبرانگیز است و نیازمند تلاش و پشتکار فراوان برای موفقیت در آن است.
افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو
با توجه به نیاز روزافزون به کارشناس هوشبری، لازم است ظرفیت پذیرش دانشجو در دانشگاهها افزایش یابد.
ایجاد انگیزه برای کار در مناطق محروم
با ارائه تسهیلات و مزایای بیشتر به کارشناس هوشبری که در مناطق محروم و روستایی فعالیت میکنند، میتوان انگیزه آنها را برای کار در این مناطق افزایش داد.
بهبود حقوق و مزایای کارشناس هوشبری
با توجه به سختی کار و مسئولیتهای سنگینی که کارشناس هوشبری بر عهده دارند، لازم است حقوق و مزایای آنها به طور قابلتوجهی افزایش یابد.
انتخاب رشته هوشبری
رتبه کشوری | رتبه منطقه | منطقه | دانشگاه | دوره |
---|---|---|---|---|
5192 | 1631 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي تهران | روزانه |
6119 | 1221 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي تبريز | روزانه |
7975 | 3876 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي بندرعباس | روزانه |
8149 | 3952 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي تهران | روزانه |
8319 | 4024 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي تهران | روزانه |
8423 | 2569 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي تهران | روزانه |
8740 | 4223 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي تبريز | روزانه |
8915 | 4318 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي | روزانه |
9292 | 2817 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي تهران | روزانه |
9720 | 2945 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
9738 | 2948 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي تبريز | روزانه |
9981 | 2152 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي | روزانه |
10001 | 2155 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
10415 | 5002 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي تهران | روزانه |
10502 | 5045 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي | روزانه |
10579 | 3190 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي تبريز | روزانه |
10780 | 3249 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي ايران | روزانه |
10806 | 5187 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي گيلان -رشت | روزانه |
11491 | 5525 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي ايران | روزانه |
12184 | 3647 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي تهران | روزانه |
12184 | 5846 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي مازندران -ساري | روزانه |
12198 | 2694 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي ايران | روزانه |
13157 | 6300 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي اردبيل | روزانه |
13219 | 2969 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي ايران | روزانه |
13510 | 6451 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي ايران | روزانه |
13616 | 6495 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
13633 | 3078 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي يزد | روزانه |
13633 | 6503 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي تربت حيدريه | روزانه |
14050 | 6682 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي يزد | روزانه |
14146 | 4187 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي ايران | روزانه |
14160 | 4192 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
14354 | 6824 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي کرمان | روزانه |
14388 | 3293 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
14555 | 6915 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي تبريز | روزانه |
14887 | 7063 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
15031 | 4420 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي تبريز | روزانه |
15053 | 4424 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي | روزانه |
15433 | 3604 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي قم | روزانه |
15458 | 7319 | منطقه 2 | دانشکده علوم پزشکي خمين | روزانه |
15825 | 7493 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي البرز-کرج | روزانه |
15895 | 7529 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي کاشان | روزانه |
16383 | 7737 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه | روزانه |
16646 | 4855 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي ايران | روزانه |
16646 | 4855 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
16724 | 4875 | منطقه 1 | دانشکده علوم پزشکي نيشابور | روزانه |
16754 | 7909 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه | روزانه |
16773 | 4890 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
16790 | 4896 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
16937 | 7992 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي البرز-کرج | روزانه |
17168 | 8101 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
17214 | 5007 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي تبريز | روزانه |
17283 | 8151 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي همدان | روزانه |
17324 | 8170 | منطقه 2 | دانشکده علوم پزشکي ساوه | روزانه |
17345 | 8179 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي کاشان | روزانه |
17490 | 4168 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي | روزانه |
17642 | 4201 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي | روزانه |
17705 | 8339 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
17798 | 8377 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي بيرجند | روزانه |
18494 | 8691 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي کرمان | پرديس خودگردان |
18550 | 8715 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
18639 | 8754 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي | روزانه |
18639 | 4470 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي زنجان | روزانه |
18679 | 8768 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي البرز-کرج | روزانه |
18818 | 8832 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي | روزانه |
18922 | 5494 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي قزوين | روزانه |
19028 | 4580 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
19028 | 8926 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي اروميه | روزانه |
19198 | 9005 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي تبريز | روزانه |
19369 | 5617 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
19425 | 9116 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي جندي شاپور-اهواز | روزانه |
19425 | 9116 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي بابل | روزانه |
19741 | 5712 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
19905 | 9337 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي جندي شاپور-اهواز | روزانه |
20127 | 9444 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي زاهدان | روزانه |
20148 | 4876 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
20401 | 5877 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي يزد | روزانه |
20509 | 9611 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي ايران | روزانه |
20750 | 9717 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي کرمان | روزانه |
20793 | 5080 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي ياسوج | روزانه |
20836 | 9751 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي يزد | روزانه |
21022 | 6050 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي فسا | روزانه |
21053 | 9849 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي اصفهان | روزانه |
21291 | 9965 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي گلستان -گرگان | روزانه |
21338 | 9986 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي يزد | روزانه |
21446 | 10033 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي کاشان | روزانه |
21506 | 10057 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي يزد | روزانه |
21644 | 5296 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه | ظرفيت مازاد |
21718 | 5315 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي قزوين | روزانه |
21861 | 6289 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي اروميه | روزانه |
22006 | 6335 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي بيرجند | روزانه |
22230 | 10382 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي همدان | روزانه |
22384 | 5506 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي شيراز | روزانه |
22429 | 10470 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي البرز-کرج | روزانه |
22517 | 6463 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي بوشهر | روزانه |
22641 | 6502 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي البرز-کرج | ظرفيت مازاد |
22692 | 10581 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي بابل | روزانه |
22902 | 5658 | منطقه 3 | دانشگاه علوم پزشکي تهران | روزانه |
22947 | 6587 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي ياسوج | روزانه |
22993 | 6598 | منطقه 1 | دانشگاه علوم پزشکي کاشان | روزانه |
23097 | 10752 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي البرز-کرج | ظرفيت مازاد |
23199 | 10796 | منطقه 2 | دانشگاه علوم پزشکي يزد | روزانه |