سرمایه‌گذاری ۸۰۱ میلیارد تومانی در صندوق پژوهش و فناوری تأمین-مالی-هوشمند
دکتر مجید مشکینی، معاون فناوری دانشگاه آزاد اسلامی، اعلام کرد که
«صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی دانشگاه آزاد اسلامی»
با سرمایه‌ای بالغ بر ۸۰۱ میلیارد تومان و مالکیت صددرصدی دانشگاه تأسیس شده و به‌صورت مستقل از دولت فعالیت می‌کند.
به گفته وی، این صندوق یکی از مهم‌ترین ابزارهای تأمین مالی در حوزه نوآوری و فناوری در دانشگاه به‌شمار می‌رود.
اختصاص ۲۵۰ هزار مترمربع به زیرساخت‌های فناورانه
مشکینی با اشاره به تحولات چند سال اخیر در دانشگاه آزاد اسلامی افزود:
«ما بیش از ۲۵۰ هزار مترمربع از فضاهای دانشگاهی را به فعالیت‌های فناورانه اختصاص داده‌ایم؛ از جمله برای محققان، استارتاپ‌ها، دانشجویان و اعضای هیئت علمی».
او تأکید کرد که ایجاد زیرساخت، تنها بخش ابتدایی مسیر حمایت از نوآوری است.
دو صندوق حمایتی برای توسعه زیست‌بوم نوآوری
وی خاطرنشان کرد که دانشگاه آزاد اسلامی علاوه بر صندوق پژوهش و فناوری، با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری، «فراصندوق ثروت ستارگان» را نیز راه‌اندازی کرده است.
این دو نهاد مالی به‌طور مکمل نقش تأمین مالی پروژه‌های نوآورانه و فناورانه را بر عهده دارند.
تأمین مالی خطرپذیر با رویکرد مسئولانه
به گفته معاون فناوری دانشگاه آزاد، این دانشگاه بخشی از سهام شرکت سرمایه‌گذاری «راستین ارزش» را نیز خریداری کرده تا با استفاده از ظرفیت‌های صندوق پژوهش و فناوری، مسئولیت سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) و توسعه مدل‌های کراد فاندینگ را پیش ببرد.
مشکینی تأکید کرد که در تمام این فرآیندها، تلاش شده شهریه‌های دانشجویان در معرض ریسک قرار نگیرد و تأمین مالی از منابع درآمدزایی بیرونی صورت گیرد.
مدل انتخاب پروژه‌ها: ترکیب ارزیابی ریسک و بازدهی
مشکینی تصریح کرد: «ما هر پروژه را بر اساس ارزیابی میزان ریسک و احتمال موفقیت آن مورد بررسی قرار می‌دهیم.
در پروژه‌های پرریسک از منابع ارزش افزوده داخلی استفاده می‌کنیم تا سرمایه‌های اصلی دانشگاه حفظ شوند».
وی افزود: «ممکن است به جای سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیاردی روی یک پروژه، همان سرمایه را میان ۱۰ پروژه‌ی کوچک‌تر اما با احتمال موفقیت بالاتر تقسیم کنیم».
حمایت از استارتاپ‌های خانگی با قابلیت رشد
او با اشاره به نگاه باز دانشگاه آزاد در حمایت از طرح‌های نوپا، گفت: «حتی اگر استارتانی فعالیت خود را از خانه آغاز کرده باشد، اما قابلیت تجاری‌سازی داشته باشد، ما از آن حمایت می‌کنیم.
چون چنین طرح‌هایی می‌توانند باعث امیدآفرینی و اشتغال زایی محلی شوند».
مدیریت صف داوری طرح‌ها و تأثیر منابع بر سرعت بررسی
معاون فناوری دانشگاه آزاد اسلامی درباره فرایند داوری و حمایت از طرح‌ها افزود:
«در حال حاضر ۶۰ تا ۷۰ درصد طرح‌های ورودی در حال بررسی یا در صف اولویت‌گذاری هستند». وی افزود:
«با وجودی که گاهی منابع محدود باعث کاهش سرعت فرآیند می‌شود، اما در صورت تأمین منابع، امکان افزایش داوران و تسریع در بررسی‌ها فراهم است».
رکورد تأمین مالی در کمتر از ۴۸ ساعت
مشکینی با اشاره به برخی نمونه‌های موفق اظهار داشت:
«رکورد ما در تأمین مالی، پرداخت ۲.۵ میلیارد تومان به یک شرکت در کمتر از ۴۸ ساعت بوده است.
محل استقرار آن در کمتر از یک هفته فراهم و شرکت در کمتر از یک ماه ثبت و فعال شد.
اکنون آن شرکت بیش از ۶۰ میلیارد تومان قرارداد در کارنامه دارد».
معیارهای ارزیابی: کیفیت، نوآوری، اخلاق
وی در ادامه سه معیار اصلی دانشگاه آزاد برای ارزیابی طرح‌ها را این‌گونه تشریح کرد:
کیفیت علمی و فنی طرح، میزان نوآوری و منحصربه‌فرد بودن ایده، و اخلاق حرفه‌ای و تعهد تیم اجرایی. وی تأکید کرد:
«حتی تیم‌هایی که از خانه خود آغاز به کار کرده‌اند، اگر این سه معیار را داشته باشند، مشمول حمایت ما خواهند بود».
پاسخ به ابهامات درباره تأخیر در داوری‌ها
مشکینی با اشاره به گلایه برخی شرکت‌ها از طولانی شدن فرآیند داوری گفت:
«گاهی دلایل تأخیر به عدم اختصاص به‌موقع بودجه یا حتی تعلیق غیرقانونی صندوق بازمی‌گردد.
در مقابل، برخی پروژه‌ها هم به‌دلیل ضعف در ارائه یا پیچیدگی در ارزیابی، حتی پس از یک سال نیز به نتیجه نمی‌رسند.
در این موارد، بررسی‌های تخصصی و راستی‌آزمایی صحت ادعاها ضروری است».
دانشگاه آزاد؛ عامل تحول در اقتصاد و اجتماع
وی تأکید کرد: «هدف ما صرفاً اشتغال‌زایی نیست، بلکه تحول در تفکر و ایجاد زیست‌بوم نوآوری است.
دانشگاه آزاد یک نهاد مردمی است که اگر جوانی از خانه خود یک کسب‌وکار راه بیندازد، می‌تواند موجب رشد اقتصادی، بازگشت به زادگاه و ایجاد امید در جامعه شود».
تعلیق صندوق پژوهش و فناوری؛ چالشی موقتی
معاون فناوری دانشگاه آزاد در پایان با اشاره به تعلیق موقت صندوق پژوهش و فناوری، گفت:
«متأسفانه این صندوق از آذرماه سال گذشته به‌طور غیرقانونی تعلیق شد، اما خوشبختانه اخیراً این تعلیق رفع شده است».
وی افزود: «ما ترجیح دادیم موضوع را رسانه‌ای نکنیم تا تمرکز خود را بر کارهای اصلی حفظ کنیم».
دانشگاه آزاد در مسیر توسعه اکوسیستم نوآوری کشور مشکینی در جمع‌بندی سخنان خود اظهار داشت:
«دانشگاه آزاد اسلامی هیچ محدودیتی برای تأثیرگذاری قائل نیست.
ما تا جایی که توان داریم، در خدمت اکوسیستم نوآوری کشور هستیم.
آنچه برای ما اهمیت دارد، حمایت از کارآفرینی، ترویج امید و توسعه فرهنگ تولید دانش‌بنیان در کشور است».