در حال حاضر، هزاران دانشآموز و دانشجو در حال گذراندن تعطیلات بعد از کلاسهای درس هستند. این تعطیلات طولانی به ما کمک میکنند ذهن خود را پاک کنیم، اما همچنین میتوانند فرصتی را برای آمادهشدن برای سال تحصیلی پیش رو فراهم کنند. در ادامه تکنیکهای شگفتانگیز مطالعه برای موفقیت در آزمون را برایتان آوردهایم:
تکنیکهای شگفتانگیز مطالعه برای دانشآموزان
تمرکز کنید و چند کار را با هم انجام ندهید!
مغز ما همچون ماشین شگفتانگیزی هست، اما نمیتواند همه چیز را همزمان مدیریت کند. محیط اطراف ما پر از محرکهای حسی است و مغز ما توانایی درک همهی آنها را به صورت همزمان ندارد. برای یادگیری موثر، باید توجه خود را فقط روی یک یا دو کار در یک زمان متمرکز کنیم. این یعنی معمولا موسیقی پسزمینه کمکی به یادگیری نمیکند.
وقتی در حال یادگیری هستید، وسوسه نشوید که چند کار را باهم انجام دهید. در چنین مواقعی، مغز شما در تلاش است به سرعت بین کارها جابهجا شود. اما هر بار که حواستان پرت میشود و تمرکز خود را از دست میدهید، دقایقی طول میکشد تا دوباره به روند مطالعه برگردید. عوامل حواسپرتکن را به حداقل برسانید و توجه خود را روی کار پیش رو متمرکز کنید.
خوب بخوابید، خوب یاد بگیرید
یادگیری آسان نیست و برای جذب اطلاعات جدید و درک مفاهیم، تمرکز اهمیت دارد. خواب شبانه خوب به شما کمک میکند تا روز بعد احساس سرزندگی و هوشیاری داشته باشید.
خواب همچنین نقشی اساسی در تثبیت آموختههای روز گذشته دارد. تحقیقات گسترده روی حیوانات و انسانها نشان میدهد که یکی از کارکردهای حیاتی خواب، پردازش مجدد و تثبیت اتفاقات روز گذشته است.
برای مثال، دانشمندان فعالیت الکتریکی مغز حیوانات را در حین یادگیری یک کار ثبت کردهاند و سپس این کار را در زمان خواب حیوان تکرار کردهاند. جالب اینجاست که الگوهای فعالیت مغزی در خواب بسیار شبیه به الگوهای هنگام یادگیری است.
این بازپخش الگوهای فعالیت در طول خواب، در مغز شما نیز صدها بار در هر شب اتفاق میافتد. در نتیجه، اتصالات بین سلولهای عصبی شما تغییر میکند و به تثبیت شدن الگوها در مغز کمک میکند. به عبارت دیگر، خواب نقشی ضروری در ذخیرهسازی بلندمدت خاطرات ما ایفا میکند.
خودتان را امتحان کنید
«اثر آزمون» پدیدهای شناختهشده در یادگیری است. بهطور کلی، با سنجش دانش خود نسبت به مطالعهی مجدد مطالب، یادگیری بهتری را تجربه میکنیم. بنابراین، اگر امتحانی در پیش دارید، فقط به مرور کتاب درسی و هایلایت کردن بخشهای مهم اکتفا نکنید.
به جای آن، با انجام آزمونهای تمرینی خودتان را محک بزنید. فرایند یادآوری فعال اطلاعات به یادگیری عمیقتر منجر میشود و این اثر زمانی که بتوانید صحت پاسخ خود را بررسی کنید، حتی بیشتر هم تقویت میشود.
برای بهرهمندی از «اثر آزمون» نیازی نیست تا زمان امتحان صبر کنید. میتوانید در حین مطالعه کتاب درسی، با مرور خلاصه ذهنی نکات کلیدی هر فصل، خودتان را به چالش بکشید.
با اینکه محققان هنوز در تلاش برای کشف مکانیسمهای مغزی پشت این اثر هستند، شواهد زیادی برای اثربخشی آن وجود دارد. تمرین فراخوان ذهنی اطلاعات، در کنار مفهوم «فاصلهگذاری» (که در مطلب بعدی به آن پرداخته خواهد شد)، روشی کارآمد برای انتقال اطلاعات به حافظه بلندمدت شماست.
فاصلهگذاری بین زمان مطالعه
معلمان و والدین همیشه به ما میگویند که با شتاب یادگرفتن، روش اشتباهی برای یادگیری است و دلیلی هم برای آن وجود دارد. این روش به اندازهٔ فاصلهگذاری زمان مطالعه در طول روزها، هفتهها و ماهها کارآمد نیست. این پدیده به «اثر فاصلهگذاری» معروف است.
هر بار که چیزی را تمرین میکنید، به مغزتان فرصت میدهید تا اتصالات بین نورونها را تقویت کند. این فرآیند تقویت شبیه این است که چگونه راهپیمایان با عبور از جنگل، به مرور زمان مسیرهای فرسودهای ایجاد میکنند. هر چه تعداد راهپیمایان بیشتر باشد، مسیر مشخصتر میشود، درست مانند تمرین مکرر که به ایجاد مسیرهای عصبی قوی برای ذخیرهسازی خاطرات کمک میکند.
اگرچه بهترین استراتژی فاصلهگذاری شناختهشده نیست، اما میدانیم که برنامه در حال گسترش بهتر از برنامه در حال انقباض است. به عبارت دیگر، بهتر است بعد از یک روز، سپس یک هفته و سپس یک ماه، مطالب درسی خود را مرور کنید تا برعکس.
از ابزارهای کمک به حافظه استفاده کنید
اگر در کودکی موسیقی یاد گرفتهاید، احتمالاً یکی از حروفنماها برای نتهای موسیقی را به خاطر میآورید – برای مثال “Every Good Boy Deserves Fruit” (E-G-B-D-F). چنین حروفنماهایی باعث میشوند چیزهای دشوار راحتتر به یاد آورده شوند. شما میتوانید حروفنمای خودتان را برای مفاهیم درسی بسازید.
برای مثال، شاید نیاز داشته باشید تا گازهای نجیب در جدول تناوبی (He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn) را حفظ کنید. فقط یک جمله عجیب و غریب از آن بسازید و خواهید دید که به یاد آوردن آن بسیار راحتتر است (برای مثال، «او هرگز بحث نمیکند، کراستی، کوتوله بیگانهستیز» – این مورد فقط در صورتی معنا پیدا میکند که سیمپسونها را تماشا کرده باشید).
روش دیگر، که اغلب توسط شرکتکنندگان در مسابقات جهانی حافظه استفاده میشود، «قصر حافظه» (همچنین بهعنوان «روش loci» شناخته میشود) است.
«قصر حافظه» شما مکانی است که به خوبی میشناسید، مانند خانهتان یا مسیری که به ایستگاه اتوبوس میروید. این قصر را با چیزهایی که نیاز دارید به خاطر بسپارید پر میکنید و سپس مسیری را بازسازی میکنید که شما را از کنار تمام آن موارد عبور میدهد.
این تکنیک تا حدودی بر این واقعیت تکیه دارد که هیپوکامپ ما (بخشی از مغز که بسیاری از خاطرات در آن شکل میگیرد) برای مسیریابی نیز حیاتی است. شواهد غیررسمی و علمی نشان میدهند که هر کسی میتواند با استفاده از این روش حافظه خود را بهبود بخشد.
در نهایت، تشبیهات و استعارهها میتوانند ابزارهای عالی برای یادگیری باشند. برای مثال، امیدوارم با مقایسه شکلگیری حافظه با راهپیمایان در مسیر جنگلی، به احتمال بیشتری کمی در مورد نحوه ایجاد خاطرات قوی توسط مغزتان به خاطر بسپارید.
نتیجهگیری از تکنیکهای شگفتانگیز مطالعه برای دانشآموزان
شما میتوانید در مطالعه خود تشبیهات مشابهی ایجاد کنید و اگر آن را با خواب خوب، تمرین با فاصله، خودآزمایی و توجه کامل ترکیب کنید، میتوانید یادگیری خود را به سطح دیگری ارتقا دهید.