دانشجویان در سنی قرار دارند که تصمیم گیری های اساسی و ماندگار زندگی در آن سن آغاز می‌شود. از افتتاح حساب بانکی تا انتخاب مسیر علمی و شغلی و بسیاری انتخاب‌های اساسی دیگر. بیمه تامین اجتماعی از جمله موضوعاتی است که دانشجویان در طول تحصیل ضرورت آن را درک نمی‌کنند و هنگامی که پس از تحصیل شاغل به کار می‌شوند، سابقه بیمه پردازی آن ها (معمولاً به صورت اجباری) شروع می‌شود. اما یا در آن زمان یا چند سال بعد، حسرت این را می خورند که ای کاش سابقه بیمه پردازی خود را زودتر آغاز می کردند.
مقایسه هزینه بیمه دانشجویی و بیمه اجباری
پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی برای دانشجویان به‌طول معمول در سه قالب امکانپذیر است.
1 – شاغل به کار و پرداخت 7 درصد حق بیمه
در این حالت، دانشجو در یک محیط کسب و کار (کارگاه بیمه‌ای) شاغل به کار است و برای وی بیمه اجباری کارگردی (30% پایه حقوق) پرداخت می‌شود و 7% پایه مبلغ پایه حقوق نیز از پرداختی وی کسر می‌گردد.
با توجه به مبالغ حقوقی سال 1398، این مبلغ به صورت زیر محاسبه می‌گردد.
(حقوق روزانه * 31 (شش‌ماه اول سال) + بن کارگری) * 7% =
505.627 * 31 + 1.900.000 = 17.574.437 * 7 % = 1.230.210 ریال
2 – عدم اشتغال به کار و پرداخت 30 درصد حق بیمه جهت ایجاد سابقه
در این حالت، دانشجو شاغل به کار نیست اما به دلایلی که ذکر شد، ترجیح می‌دهد با پرداخت حق بیمه به یک کارگاه بیمه‌ای، برای خود ایجاد سابقه نماید. در این حالت، کل 30 درصد را خود پرداخت می‌کند که البته رقم بسیار زیاد و قابل توجهی است:
17.574.437 * 30 % = 5.272.331 ریال
3 – عدم اشتغال به کار و پرداخت 12 درصد حق بیمه دانشجویی
در این حالت که به تازگی برای دانشجویان امکانپذیر شده سات، پایه حقوق با ضریب 1.1 محاسبه و 12% آن به‌‌عنوان حق بیمه پرداخت می‌شود:
17.574.437 * 1.1 * 12 % = 1.880.932 ریال
مقایسه مزایای بیمه اجباری و دانشجویی
سابقه کار
در هر دو مدل بیمه دانشجویی و بیمه اجباری، سابقه کار بیمه تامین اجتماعی ایجاد می‌شود.
امکان بازنشستگی
در هر دو مدل بیمه دانشجویی و بیمه اجباری، امکان بازنشستگی برای افراد بر اساس فرمول سازمان تامین اجتماعی وجود دارد.
خدمات درمانی
در هر دو مدل بیمه دانشجویی و بیمه اجباری، امکان استفاده از خدمات درمانی گسترده سازمان تامین اجتماعی وجود دارد؛ با این تفاوت که در بیمه اجباری، هزینه ای بابت دریافت دفترچه خدمات درمانی پرداخت نمی‌شود اما در بیمه دانشجویی، در صورتی که فرد تحت پوشش بیمه درمانی دیگری نباشد، لازم است سرانه درمانی را جهت دریافت دفترچه بپردازد. (هزینه سرانه درمانی در سال 1397 مبلغ 44 هزار تومان بوده است)
بیمه بیکاری و از کار افتادگی
از جمله تفاوت های بیمه دانشجویی و بیمه اجباری، نداشتن دو طرح «بیمه بیکاری» و «از کار افتادگی» در بیمه دانشجویی است. البته با توجه به اینکه میزان استفاده از بیمه بیکاری در طی 30 سال اشتغال فرد محدود است و از کار افتادگی نیز معمولاً در سنین بالاتر اتفاق می افتد، فقدان این دو طرح چندان به چشم نمی آید.
مستمری پس از فوت
مستمری پس از فوت مبلغی است که در صورت فوت بیمه شدن و وجود افراد تحت تکفل وی، به بازماندگان بیمه شده پرداخت خواهد شد. این طرح در بیمه اجباری وجود دارد اما در بیمه دانشجویی 12% برای افراد مجرد توصیه نمی‌شود (چرا که معمولاً فاقد افراد تحت تکفل هستند) اما در صورتی که فرد متاهل باشد، پیشنهاد می‌شود که حق بیمه خود را با نرخ 14% پرداخت کند تا در صورتی که خدای ناکرده بیمه شده فوت شود، همسر وی (به‌‌عنوان فرد تحت تکفل) از مستمری پس از فوت برخوردار شود.
دلایل عدم استقبال دانشجویان
فقدان آگاهی
بسیاری از دانشجویان از اینکه امکان برقراری بیمه دانشجویی تامین اجتماعی را دارند بی خبرند. هر چند این امکان، سابقه چندان زیادی ندارد (بخشنامه مربوط به بیمه دانشجویی تامین اجتماعی دی ماه 1397 ابلاغ شده است).
پرداخت هزینه بیمه
اگرچه هزینه بیمه دانشجویی نسبت به بیمه اجباری بسیار پایین تر است (188 هزار تومان در مقایسه با 527 هزار تومان)، اما باز هم پرداخت این هزینه برای بسیاری از دانشجویان قدری دشوار است. با این حال، پرداخت این هزینه به‌‌عنوان یک سرمایه گذاری موثر در آینده تلقی می‌شود.
پیچیدگی مراحل اداری
برقراری بیمه دانشجویی مستلزم طی مراحل اداری شامل تکمیل فرم، ارائه مدارک، آماده‌سازی قرارداد، امضای قرارداد و تحویل آن به شعبه تامین اجتماعی است که پیچیدگی و طول زمانی این مراحل، یکی از دلایل عدم استقبال دانشجویان به انجام این کار است.
سازمان بین‌المللی دانشگاهیان با راه‌اندازی سامانه آنلاین درخواست بیمه دانشجویی، تمامی این مراحل را به صورت غیر حضوری درآورده تا راه دانشجویان را در این مسیر تسهیل نماید.
