دانشگاه ارومیه یکی از دانشگاه‌های جامع و باسابقه ایران است که در شمال‌غرب کشور و در استان آذربایجان غربی واقع شده است. این دانشگاه با برخورداری از زیرساخت‌های علمی قوی، محیطی زیبا و آرام، و تنوع رشته‌های تحصیلی، بهعنوان یکی از قطب‌های آموزش عالی در کشور شناخته می‌شود.
🏛️ تاریخچه تأسیس دانشگاه ارومیه
دانشگاه ارومیه ریشه‌های خود را به سال 1257 هجری شمسی بازمی‌گرداند، زمانی که دکتر ژوزف کاکران، یک پزشک ایرانی-آمریکایی الاصل، مدرسه پزشکی را در یک باغ 15 هکتاری در ارومیه تأسیس کرد. این مدرسه، که با نام «وست‌مینستر» شناخته می‌شد، برای مدت 27 سال فعالیت کرد و 26 پزشک ایرانی را تربیت نمود تا اینکه با درگذشت ناگهانی دکتر کاکران در سال 1284 (1905 میلادی) بسته شد. گواهینامه‌های فارغ‌التحصیلی این مدرسه به طور مشترک توسط مظفرالدین شاه قاجار و دکتر کاکران امضا می‌شدند، که نمونه‌ای از آن هنوز در دانشگاه موجود است.
در سال 1344، آموزشکده کشاورزی ارومیه در همان مکان تأسیس شد و با پذیرش 20 تا 30 دانشجو در هر دوره، مدارک کاردانی کشاورزی ارائه می‌داد. در سال 1348، با همکاری بنیاد خاور نزدیک و وزارت فرهنگ، این آموزشکده به یک برنامه چهارساله ارتقا یافت و ظرفیت پذیرش دانشجو به 150 نفر در سال افزایش یافت. در همان سال، زمینی به مساحت 400 هکتار در منطقه نازلو خریداری شد که امروزه بخشی از پردیس دانشگاه است.
در سال 1356، با افتتاح دانشکده‌های دامپزشکی و علوم، دانشگاه ارومیه به طور رسمی تأسیس شد. دانشکده پزشکی در سال 1359 مجدداً راه‌اندازی شد، اما در سال 1364 به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه منتقل شد. دانشکده‌های ادبیات و علوم انسانی در سال 1367 و مهندسی در سال 1370 به این دانشگاه اضافه شدند. تا سال تحصیلی 1393-1394، دانشگاه ارومیه با 11 دانشکده، 5 مرکز پژوهشی، پردیس دانشگاهی، مرکز آموزش زبان، مرکز نیمه‌حضوری، مرکز رشد و موزه تاریخ طبیعی به فعالیت خود ادامه داد.
🎓 دانشکده‌ها و رشته‌های تحصیلی
دانشگاه ارومیه دارای 11 دانشکده فعال است که هر کدام در زمینه‌های مختلف آموزشی و پژوهشی فعالیت می‌کنند. این دانشکده‌ها عبارتند از:
|
دانشکده |
زمینه‌های اصلی |
|---|---|
|
ادبیات و علوم انسانی |
علوم انسانی، ادبیات، تاریخ |
|
علوم |
علوم پایه، ریاضیات، فیزیک |
|
مهندسی |
مهندسی عمران، مکانیک، صنایع |
|
کشاورزی |
علوم کشاورزی، زراعت، باغبانی |
|
دامپزشکی |
دامپزشکی، علوم دامی |
|
شیمی |
شیمی آلی، تجزیه، معدنی |
|
علوم ورزشی |
تربیت بدنی، علوم ورزشی |
|
برق و کامپیوتر |
مهندسی برق، کامپیوتر، فناوری‌های پیشرفته |
|
مهندسی پتروشیمی |
مهندسی شیمی، پتروشیمی |
|
منابع طبیعی |
جنگلداری، محیط زیست |
|
معماری، شهرسازی و هنر |
معماری، شهرسازی، هنرهای تجسمی |
علاوه بر این، دانشگاه دارای پردیس بین‌الملل و مرکز آموزشی شهید باکری در میاندوآب است که برنامه‌های آموزشی متنوعی را ارائه می‌دهند.
این دانشگاه در بیش از ۱۵۰ رشته تحصیلی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی دانشجو می‌پذیرد و یکی از کامل‌ترین مجموعه‌های دانشگاهی در شمال‌غرب کشور به‌شمار می‌رود.
🧠 جایگاه علمی و پژوهشی
دانشگاه ارومیه به عنوان یک مرکز پژوهشی فعال، در زمینه‌های مختلف علمی از جمله علوم پایه، مهندسی، دامپزشکی و کشاورزی فعالیت می‌کند. این دانشگاه تاکنون بیش از 8905 مقاله در پایگاه‌های بین‌المللی منتشر کرده و 5 نشریه تخصصی را منتشر می‌کند. برخی از نشریات برجسته این دانشگاه عبارتند از:
|
نشریه |
رتبه‌بندی |
فاکتور تاثیر |
|---|---|---|
|
گفتمان پژوهش دامپزشکی |
Q1 در جهان اسلام، Q3 در Scopus |
0.193 |
|
پژوهش و توسعه جنگل |
رتبه B، Q1 در ISC |
0.268 |
|
پژوهش‌های کاربردی خاک |
Q3 در ISC |
0.079 |
این دانشگاه همچنین میزبان برگزاری 10 همایش علمی بوده و در زمینه‌های جراحی، تصویربرداری تشخیصی، میکروبیولوژی، پاتوبیولوژی، مامایی، علوم طیور، بیماری‌های داخلی، پاتولوژی بالینی، بهداشت و کنترل کیفیت مواد غذایی پژوهش‌های گسترده‌ای انجام داده است.
🏫 امکانات آموزشی و رفاهی
پردیس اصلی دانشگاه در فضایی بزرگ و خوش‌آب‌وهوا در حومه شهر واقع شده و شامل زیرساخت‌های پیشرفته‌ای برای آموزش، تحقیق و زندگی دانشجویی است. برخی از امکانات آن عبارت‌اند از:
-
کتابخانه مرکزی با منابع علمی گسترده
-
آزمایشگاه‌های مجهز و کارگاه‌های تخصصی برای رشته‌های فنی، مهندسی، کشاورزی و علوم پایه
-
خوابگاه‌های دانشجویی مناسب برای دانشجویان دختر و پسر
-
سالن‌های ورزشی، استخر، زمین فوتبال و باشگاه‌های ورزشی مجهز
-
سلف‌سرویس، درمانگاه، مرکز مشاوره، نمازخانه و فضاهای فرهنگی متنوع
🌍 ارتباط با صنعت و جامعه
دانشگاه ارومیه با تکیه بر ظرفیت‌های منطقه‌ای و نیازهای جامعه محلی، در زمینه توسعه علوم کشاورزی، دامپزشکی، منابع طبیعی، محیط زیست و انرژی‌های تجدیدپذیر فعالیت می‌کند. همچنین همکاری‌های گسترده‌ای با سازمان‌های دولتی، صنایع، و نهادهای علمی داخلی و خارجی دارد و تلاش می‌کند پژوهش‌های دانشگاهی را به خدمت نیازهای واقعی جامعه درآورد.
👥 جامعه دانشگاهی
این دانشگاه میزبان بیش از ۱۱٬۰۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی و بیش از ۴۰۰ عضو هیئت علمی متخصص است. فضای علمی و فرهنگی دانشگاه پویا، فعال و چندفرهنگی است و دانشجویان در قالب انجمن‌های علمی، کانون‌های فرهنگی و فعالیت‌های داوطلبانه، نقش مهمی در زندگی دانشگاهی ایفا می‌کنند.
✅ رتبهها و دستاوردها
دانشگاه ارومیه در سال 1399 (2020-2021) موفق به کسب رتبه 100 در رده‌بندی جهانی دانشگاه‌ها شد. این دانشگاه همچنین در میان هفت دانشگاه برتر ایران از نظر بازدهی علمی قرار دارد. در سال 1398 (2019-2020)، دانشگاه ارومیه بیشترین تعداد همایش‌های علمی را در میان دانشگاه‌های ایران برگزار کرد. ارتقای 5 پله‌ای در رتبه‌بندی ISC، افزایش امتیازات در رتبه‌بندی تایمز 2025، و صعود 150 پله‌ای در رتبه‌بندی دانشگاه‌های آسیایی تایمز از دیگر دستاوردهای اخیر این دانشگاه است.
