معرفی و انتخاب رشته مهندسی پلیمر
برای افرادی که علاقه‌مند به دروس شیمی و پلیمری هستند، انتخاب رشته مهندسی پلیمر گزینه‌ی مطلوبی به شمار می‌رود. در مهندسی پلیمر، معمولا محصولاتی مانند پلاستیک، لاستیک،چسب،رنگ و رزین تولید می‌شود. به طور کلی می‌توان پلیمرها را به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند. پلیمرهای طبیعی شامل ترکیب‌های سلولزی، چوب و کاغذ هستند و پلیمرهای مصنوعی از مواد نفتی تشکیل می‌شوند.
رشته مهندسی پلیمر
کلمه پلیمر توسط شیمیدان سوئدی J. J. Berzelius معرفی شده است. وی، به عنوان مثال، بنزن (C6H6) را پلیمر اتیان (C2H2) دانست. بعداً این تعریف دچار تغییراتی ظریف شد.
تاریخچه استفاده انسان از پلیمرها از اواسط قرن نوزدهم میلادی است، هنگامی که وارد اصلاًح شیمیایی پلیمرهای طبیعی شد. در سال ۱۸۷۰ ، J. W. Hyatt از کافور برای پلاستیک سازی نیتروسلولوز برای ساخت پلاستیک‌های نیتروسلولوز استفاده می‌کند. ۱۹۰۷ L. بائکلند سنتز اولین رزین فنلی گرمازا را که در دهه ۱۹۲۰ صنعتی شد، به عنوان اولین محصول پلاستیکی مصنوعی گزارش داد.
در سال ۱۹۲۰ ، H. استاندینگر پیشنهاد داد که پلیمرها مولکول‌های زنجیره‌ای طولانی هستند که از طریق پیوندهای کووالانسی متصل به واحدهای ساختاری متصل می‌شوند. این نتیجه پایه و اساس ایجاد علم مدرن پلیمر را فراهم کرد. پس از آن ، Carothers، پلیمرهای مصنوعی را به دو دسته گسترده تقسیم کرد، یعنی یک پلی کوندنات به دست آمده توسط یک واکنش پلی کانسنسانس و یک پلیمر اضافی که از طریق یک واکنش پلی آدیشن به‌دست آمده است. ۱۹۵۰s K. Ziegler و G. Natta یک کاتالیزور پلیمریزاسیون هماهنگی را کشف کردند و پیشگام دوران سنتز پلیمرهای استریورژولار بودند. در ده‌ها سال پس از استقرار مفهوم ماکرومولکول‌ها، سنتز پلیمرهای بالا به پیشرفت سریع دست یافته و بسیاری از پلیمرهای مهم یکی پس از دیگری صنعتی شده‌اند.
مهندسان پلیمر در حوزه تولید یا آزمایش پلاستیک یا تجهیزات و فرآیندهای مربوطه فعالیت می‌کنند. این مهندسین ممکن است پلیمرهای جدیدی را توسعه دهند، یک آزمایشگاه را مدیریت کنند، پروژه‌ها و فرایندها را در دست بگیرند و یا تجهیزات طراحی کنند. مهندسان پلیمر در درجه اول در زمینه ساخت پلیمر فعالیت می‌کنند. این‌ها ممکن است در ساخت پلیمرهای جدید یا کمک به آزمایش و ارزیابی محصولات کمک کنند. از مهندسان پلیمر انتظار می‌رود که مسئول آزمایشگاه باشند و یا به سایر کارمندان که درحال کار روی یک محصول یا فرآیند هستند نظارت کنند.
مهندسی پلیمر به طور کلی یک حوزه مهندسی است که مواد پلیمری را طراحی، تحلیل و اصلاًح می‌کند. مهندسی پلیمر جنبه‌های صنایع پتروشیمی، پلیمریزاسیون، ساختار و خصوصیات پلیمرها، خواص پلیمرها، ترکیب و پردازش پلیمرها و شرح پلیمرهای بزرگ، روابط ساختاری و کاربرد آن‌ها را پوشش می‌دهد.
گرایش‌های مقطع کارشناسی
در مقطع کارشناسی این رشته دارای ۲ گرایش صنایع پلیمر و تکنولوژی و علوم رنگ است.
کارشناسی ارشد
- رنگ
- فرایند پلیمریزاسیون
- مواد مرکب
- پلیمر
- نانوفناوری
دکتری
- صنایع پلیمر
- صنایع رنگ
- فرایندهای پلیمریزاسیون
آینده شغلی
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در حوزه‌های زیر به فعالیت بپردازند:
- صنایع پلیمر
- پلیمریزاسیون
- نانو پلیمر
- تکنولوژی و علوم رنگ
- علوم و فناوری چاپ
- طراحی فرمولاسیون پلیمر و رنگ
- کارشناسی و نظارت بر عملیات تولید پلیمر و رنگ
لازم به ذکر است که نرم افزارهای زیر، جزء پرکاربردترین ابزارها برای دانشجویان این رشته است:
- ASPEN
- MATLAB
- Moldflow
- hysys
- FLUENT
- VLab