ویروس کرونا این روزها به مهمترین مساله عمومی کشور تبدیل شده است. از کلاس‌هاس درس مدارس و دانشگاه‌ها تا مهمانی‌ها و مسافرت‌ها تحت تاثیر شیوع این ویروس قرار گرفته‌اند. در این یادداشت، به‌صورت خلاصه به معرفی، پیشگیری و درمان ابتلاء به این ویروس پرداخته‌ایم.
مقدمه: شناخت ویروس کرونا
ویروس کرونا (Coronavirus) خانواده بزرگی از ویروس‌هاست که باعث ایجاد بیماری‌های تنفسی در انسان و حیوانات می‌شود. نام این ویروس از کلمه لاتین “corōna” به معنای تاج گرفته شده است، زیرا در زیر میکروسکوپ الکترونی، ساختارهای پروتئینی سطح ویروس شبیه به تاج سلطنتی دیده می‌شود.
این ویروس‌ها می‌توانند طیفی از بیماری‌ها از سرماخوردگی معمولی تا بیماری‌های شدید تنفسی مانند سارس (SARS)، مرس (MERS) و کووید-۱۹ (COVID-19) را ایجاد کنند 4. اولین کروناویروس‌های انسانی در دهه ۱۹۶۰ شناسایی شدند، اما ویروس SARS-CoV-2 که باعث بیماری کووید-۱۹ می‌شود، در دسامبر ۲۰۱۹ در ووهان چین ظهور کرد و به سرعت به یک پاندمی جهانی تبدیل شد.
تاریخچه ویروس‌های کرونا
کروناویروس‌ها تاریخچه طولانی دارند:
-
نخستین گزارش‌ها به عفونت تنفسی در مرغ‌های پرورشی در دهه ۱۹۲۰ در آمریکای شمالی برمی‌گردد
-
دو نوع انسانی (۲۲۹E و OC43) در دهه ۱۹۶۰ کشف شدند
-
شیوع سارس در سال ۲۰۰۲ با ۸۰۹۸ مورد و ۷۷۴ مرگ
-
ظهور مرس در سال ۲۰۱۲ با نرخ مرگ و میر حدود ۳۴٫۵٪
-
ظهور SARS-CoV-2 در دسامبر ۲۰۱۹ که تاکنون میلیون‌ها نفر را درگیر کرده است
ساختار و ویژگی‌های ویروس کرونا
ویروس کرونا دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است:
-
ژنوم: دارای RNA تک رشته‌ای با اندازه ۲۶ تا ۳۲ کیلوباز (از بزرگترین ژنوم‌ها در بین ویروس‌های RNA)
-
ساختار: دارای پوشش لیپیدی با پروتئین‌های سطحی به شکل تاج (اسپایک) که در اتصال به سلول‌های میزبان نقش دارند
-
سرعت تکثیر: به دلیل عملکرد مستقیم RNA ویروس به عنوان mRNA، سرعت تکثیر بالایی دارد
-
تنوع: بیش از ۲۰۰ نوع کروناویروس وجود دارد که به چهار دسته آلفا، بتا، گاما و دلتا تقسیم می‌شوند
راه‌های انتقال ویروس کرونا
ویروس کرونا از چند طریق اصلی منتقل می‌شود:
-
قطرات تنفسی: هنگام سرفه، عطسه، صحبت کردن یا آواز خواندن فرد آلوده
-
تماس با سطوح آلوده: ویروس می‌تواند ساعت‌ها تا روزها روی سطوح مختلف زنده بماند
-
تماس نزدیک: زندگی در یک خانه، گفتگوی رو در رو، یا بودن در فاصله کمتر از ۲ متر به مدت بیش از ۱۵ دقیقه
-
هوابرد: در فضاهای بسته با تهویه نامناسب، ذرات ریز ویروس می‌توانند در هوا معلق بمانند
ماهیت ویروس کرونا
ویروس کرونا (با نام علمی Coronaviruses – Covid-19) یا آنچه که این روزها درگیر آن هستیم که با نام کوید 19 شناخته می‌شود، یکی از انواع ویروس‌های خانواده بزرگ کروناهاست. این خانواده، از ویروس سرماخوردگی معمولی تا ویروس‌های خطرناکی همجون سارس و مرس را دربر می‌گیرد. این بیماری اصولاً دستگاه تنفسی را مورد حمله قرار می‌دهد.
این ویروس از دسامبر 2019 در شهر ووهان چین همه‌گیر شد و از این رو، آن را با نام Covid-19 می‌شناسند.
افراد در معرض خطر
امکان ابتلاء به این ویروس برای همه وجود دارد، اما در افراد زیر خطر بسیار بیشتر است:
- افرادی که هم‌زمان دارای بیماری دیگری هستند؛ به خصوص بیماری‌های قلبی، تنفسی و خود ایمنی
- زنان باردار
- افراد سالمند
- کودکان
علائم بیماری و شدت آن
علایم این بیماری شامل موارد زیر است:
- تب
- گاهی مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس و تندنفسی
- گلودرد
- آبریزش بینی
شیوه انتقال ویروس کرونا و پیشگیری از آن
ویروس کرونا هم از راه تنفسی و هم از راه دست آلوده به ویروس منتقل می‌شود. به‌همین جهت، اقدامات زیر در راستای پیشگیری از ابتلا موثر هستند.
عدم حضور در اماکن عمومی
تلاش کنید تا حد امکان از حضور غیر ضروری در اماکن عمومی، مراسم، مهمانی‌ها، وسایل نقلیه عمومی و … پرهیز نمایید.
شستن مرتب دست‌ها
از آنجایی که ویروس از راه بینی، چشم و دهان وارد بدن می‌شود، پیش از دست زدن به چشم یا بینی خود و قبل از صرف هر گونه ماده خوراکی، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
کرونا در یک دقیقه
برای آشنایی با این ویروس و تمام آنچه گفته شد، ویدئوی یک دقیقه‌ای زیر را مشاهده نمایید: