اگر به دنبال پیدا کردن دیدگاهی گسترده در حوزه مدیریت هستید، رشته مدیریت دولتی به شما پیشنهاد میشود. مدیریت دولتی یا «مدیریت امور عمومی» ( Public Administration ) به مدیریت در سطوح کلان گفته میشود؛ این سطح کلان ممکن است یک سازمان عمومی ناسودبر باشد، یک دانشکده باشد یا یک اداره کوچک دولتی در یک شهرستان.
ماهیت مدیریت دولتی
در اینجا، با طیف وسیعی از مسائل، گروههای مختلف ذینفعان و مخاطبان با سلایق گوناگون روبهرو هستید که مدیریت آنها بسیار دشوارتر از مدیریت در سطح یک بنگاه تولیدی (مدیریت صنعتی) یا بنگاه تجاری (مدیریت بازرگانی) است.
مدیریت دولتی شامل کلیه عملیاتهایی است که به منظور دستیابی به اجرای سیاستهای دولت است. از طرف دیگر، دولت دارای یک قانون دقیق و منظم است. همچنین میتوان گفت که مدیریت دولتی چیزی جز سیاستها، رویهها، قوانین و مقررات و غیره نیست.
حال میتوان آن را از سیستمهای اجتماعی و سیاسی جدا کرد؛ مدیریت دولتی اساساً تلاش گروهی تعاونی در زمینههای عمومی است. ماشین آلات دولتی، اجرایی، قانونگذاری و قضایی را در بر میگیرد. از آنجا که مدیریت دولتی نقش مهمی در تدوین سیاستها دارد بنابراین بخشی از روند سیاسی نیز هست (بهعنوان مثال لوایح و اعمال) . مدیریت دولتی به طرق مختلف با مدیریت خصوصی متفاوت است و در ارائه خدمات به جامعه با گروهها و اشخاص مختلف خصوصی تعامل دارد.
انواع مختلف طیف
(Public Administration) به مطالعه علوم اداری و مدیریت اداری و نظریههای آن میپردازد. مدیریت ادارای طیف گستردهای از فعالیتهای یک اداره را نظیر امور حسابداری و حسابرسی، امور اداری و کارگزینی، امور منابع انسانی، امور پشتیبانی و رفاه، امور برنامهریزی و خدمات، امور تغییر و تحول اداری، امور بیمهای و تأمین اجتماعی، و … را شامل میشود. هدف تربیت نیروی متخصص برای مدیریت سازمانها، ادارهها، موسسهها و شرکتهای دولتی و خصوصی و آشنایی دانشجویان با روشهای علمی در مدیریت است. همانطور که از نام آن برمی آید دانشجویان مهارتهای لازم مدیریتی برای کار در یک سازمان عمومی را میآموزند تا بتوانند به حل مشکلات مدیریت بحران، فرصتهای رشد سودآور، و رهبری تغییر بپردازند. مدیریت دولتی در مقطع کارشناسی گرایشی ندارد اما در مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی تخصصیتر شده و دارای گرایشهایی است.
دیدگاههای مختلف
همچنین، دو دیدگاه رایج وجود دارد که یکی نمای انتگرال و دیگری دیدگاه مدیریتی است. دیدگاه انتگرال فراگیر است و شامل کلیه فعالیتهای مدیریتی، روحانی، فنی و عملی است و کارکنان از همه سطوح تشکیل میدهند.
از طرف دیگر، دیدگاه مدیریتی، همانطور که از نام آن وجود دارد، میگوید که مدیریت دولتی فقط فعالیتهای مدیریتی را در برمیگیرد. پس از آن؛ خود کلمه دولت کاملاً متنی است و ممکن است از نظر سازمان و سازمان از نظر معنایی و تعریف متفاوت باشد.
بنابراین اگر میخواهید آن را از بستر یک سازمان درک کنید، باید گفت؛ رهبری عالی یا هیئت مدیره تصمیم میگیرد تا چشمانداز، مأموریت، اهداف کوتاه مدت و بلند مدت را تصویب کند و روسای واحد تجاری سپس برنامههای عملیاتی را ترسیم کرده و فرآیندهای ایجاد شده، اصلاًحات، مسئولیتهای مختلف، برنامهریزی مستقیم، افراد را با هدایت توسط هیئت مدیره راهاندازی کرده و شروع به کار در جهت دستیابی به اهداف خود مینمایند. اهداف طبق دستورالعمل تعریف شدهاند، بنابراین، هیئت مدیره میتواند دولت باشد و روسای واحد تجاری و تیمهای آنها میتوانند مدیران دولتی باشند که مجری و در واقع افرادی هستند که این فرایند را اجرا میکنند.
در رشته مدیریت دولتی، دانشجویان مهارتهای مدیریتی را خود را افزایش میدهند تا بتوانند بهطور موثر در یک سازمان عمومی کار کنند. در این رشته، دانشجویان میآموزند از راه حلهای خود برای حل مشکلات مدیریت بحران، فرصتهای رشد سودآور و رهبری تغییر استفاده کنند.
دانشجویان میتوانند در سه سطح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به تحصیل بپردازند.
کارشناسی ارشد
در سطح کارشناسی ارشد بنابر آخرین تغییرات (مصوبه مورخه ۲۴ تیر ۱۳۹۴ شورای تحول و ارتقای علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی) در ۷ گرایش دانشجو میپذیرد:
توسعه منابع انسانی
طراحی سازمانهای دولتی
بودجه و مالیه عمومی
خط مشی گذاری عمومی
مدیریت پیشرفت و توسعه شهری و روستایی
مدیریت تحول
مدیریت رفتار سازمانی
دکتری
گرایشهای مختلف دکتری:
سیاستگذاری دولتی
رفتار سازمانی
مدیریت تطبیقی و توسعه
تصمیم گیری و خط مشی گذاری عمومی
سیاستگذاری دولتی
رفتاری
بازار کار و آینده شغلی
رشته مدیریت دولتی در آزمونهای استخدامی دولتی یک از بیشترین جذبها را دارد. همچنین در صورتی که دانش آموخته، مهارتهای مدیریتی خود را افزایش دهد، امکان استخدام در بخش خصوصی را نیز خواهد داشت.
بسیاری از دانش آموختگان از بینش کافی جهت راهاندازی کسب و کار نیز برخوردار هستند.