با شنیدن نام رشته مهندسی عمران به چه فکر می‌کنید؟ راه؟ ساختمان؟ سازه؟ شاید به بیان ساده، کار مهندسی عمران «ساختن» است؛ ساختن هر سازه ای که گمان می‌کنید برای زندگی لازم باشد. در انتخاب رشته مهندسی عمران باید به استعداد و علاقه خود دقت کنید و با خواندن مطالب زیر، انتخاب دقیق‌تری داشته باشید.
رشته مهندسی عمران
وظیفه‌ی مهندس عمران، طراحی و ساختن است. راه‌سازی، ساختمان‌سازی، ساخت پل و … از جمله مواردی است که یک مهندس عمران پس از گذراندن واحدهای مربوطه، می‌بایست با آن آشنا باشد.
این چند مثال نشان می‌دهد که مهندسان عمران کارهای بسیار بیشتری نسبت به طراحی ساختمان‌ها و پل‌ها انجام می‌دهند. آن‌ها را می‌توان در صنعت هوافضا یافت ، طراحی هواپیماهای مسافربری و ایستگاه‌های فضایی. در صنعت خودرو ، تکمیل ظرفیت حمل شاسی و بهبود قابلیت ترمز گیرنده و آن‌ها را می‌توان در صنعت کشتی سازی ، صنعت برق و بسیاری از صنایع دیگر در هر جایی که امکانات ساختمانی در آن دخیل باشد یافت. و آن‌ها به‌‌عنوان مدیران ساخت و ساز در ایجاد این امکانات برنامه‌ریزی و نظارت دارند.
مهندسی عمران یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های مهندسی است زیرا با ساخت و ساز سروکار دارد از جمله برنامه‌ریزی، طراحی و نظارت بر ساخت و نگهداری سازه‌های ساختمانی و تأسیساتی مانند جاده‌ها، راه آهن، فرودگاه‌ها، پل‌ها، بندرها، کانال‌ها، سدها، پروژه‌های آبیاری، خطوط لوله، نیروگاه‌ها و سیستم‌های آب و فاضلاب. ساختمان‌ها و پل‌ها اغلب اولین ساخت و سازهایی هستند که به ذهن خطور می‌کنند، زیرا برجسته‌ترین ساخته‌های مهندسی سازه، یکی از زیرشاخه‌های اصلی مهندسی عمران هستند.
ساخت دنیایی پایدار و زیبا
جاده‌ها، راه آهن، سیستم‌های مترو و فرودگاه‌ها توسط مهندسان حمل و نقل، دسته دیگری از این مهندسی طراحی شده است. هر وقت شیر آب را باز می‌کنید، انتظار دارید که آب خارج شود، بدون اینکه فکر کنید مهندسان عمران این کار را ممکن کرده‌اند. شهر نیویورک یکی از چشمگیرترین سیستم‌های تأمین آب جهان را دارد که میلیاردها گالن آب با کیفیت بالا در فاصله بیش از یکصد مایلی دریافت می‌کند. به همین ترتیب، به نظر می‌رسد خیلی از افراد نگران نیستند که برای آب بعد از تأمین آن چه اتفاقی می‌افتد.
مهندسی بهداشت قدیمی به چنان مهندسی محیطی مدرنی تبدیل شده است که از اهمیت بالایی برخوردار است به‌طوری که اکثر گروه‌های دانشگاهی نام خود را به مهندسی عمران و محیط تغییر داده‌اند. اصطلاح “مهندس عمران” توسط جان اسماتون در سال ۱۷۵۰ ایجاد شد تا مهندسینی را که در پروژه‌های عمرانی با مهندسان نظامی کار می‌کنند، که در زمینه تسلیحات و دفاعی کار می‌کردند، ایجاد کند. با گذشت زمان، زیرشاخه‌های مختلف مهندسی عمران شناخته شده‌اند و بسیاری از مهندسی‌های نظامی جذب مهندسی عمران شده‌اند. سایر اقدامات مهندسی به‌‌عنوان رشته‌های مهندسی مستقل شناخته شدند، از جمله مهندسی شیمی، مهندسی مکانیک و مهندسی برق. در بعضی جاها، یک مهندس عمران ممکن است نقشه برداری زمین را انجام دهد. در برخی دیگر، نقشه برداری محدود به نقشه برداری ساخت و ساز است، یا اصلاًحات مربوط به ساخت و ساز.
معماران زیرساخت‌های حیاتی
مهندسین عمران معمولاً در یک تخصص خاص مانند مهندسی ساختمان، مهندسی ژئوتکنیک، مهندسی سازه، توسعه زمین، مهندسی حمل و نقل، مهندسی هیدرولیک و مهندسی محیط کار می‌کنند. یک مهندس عمران در صدد تعیین طراحی مناسب برای این سازه‌ها و مراقبت از مراحل ساخت است تا بعد از اتمام، طول عمر این سازه‌ها تضمین شود. این ساختارها همچنین باید از نظر راحتی برای مردم رضایت بخش باشد. برخی از مهندسین عمران، به ویژه آن‌هایی که در سازمان‌های دولتی کار می‌کنند، ممکن است در چندین تخصص عمل کنند، به خصوص هنگامی که در توسعه یا نگهداری زیرساخت‌های حیاتی درگیر باشند.
مهندسان عمران عموماً در مکان‌ها و شرایط مختلفی کار می‌کنند. بیشتر کارهای یک مهندس عمران مربوط به کار با غیر مهندسین یا سایر افراد از رشته‌های مختلف فنی است، بنابراین آموزش باید مهارت‌هایی را برای آماده‌سازی مهندسان عمران آینده در روابط سازمانی بین طرفین پروژه‌ها، هزینه و زمان فراهم کند. بسیاری از آن‌ها وقت خود را در فضای باز در سایت‌های ساختمانی می‌گذرانند تا بتوانند عملیات را کنترل کنند یا مشکلات را در محل حل کنند. این شغل معمولاً ترکیبی از کار در اداره و محل پروژه است. بیشتر مهندسین تمام وقت کار می‌کنند. این چند مثال نشان می‌دهد که مهندسان عمران کارهای بسیار بیشتری نسبت به طراحی ساختمان‌ها و پل‌ها انجام می‌دهند.
فراتر از ساخت و ساز، خلاقیت و نوآوری
طراحی یک سازه، امری بسیار مهم و حساس است که یک مهندس می‌بایست به خوبی از عهده‌ی آن برآید تا بحث ایمنی و صرفه‌ی اقتصادی به بهترین شکل ممکن پیاده سازی شود. همچنین استفاده از خلاقیت برای زیبا شدن سازه نیز امری ضروری است که دانشجویان این درس می‌بایست آن را تقویت کنند.
این درس یکی از قدیمی‌ترین شاخه‌های مهندسی است و به اقداماتی از جمله برنامه‌ریزی، طراحی و نظارت بر ساخت و سازه‌ها و نگهداری سازه‌های ساختمان و امکاناتی مانند جاده‌ها، راه آهن، فرودگاه‌ها، پل‌ها، بندرها، کانال‌ها و سدها می‌پردازد. همچنین این شغل به اجرای پروژه‌هایی همچون آبیاری، خطوط لوله، نیروگاه‌ها و سیستم‌های آب و فاضلاب می‌پردازد.
اصطلاح مهندس عمران توسط جان اسمیتون در سال ۱۷۵۰ به‌کار گرفته شد. با گذشت زمان، گرایش‌های مختلف این رشته پدید آمدند و بخش اعظم مهندسی نظامی توسط متخصصان عمران پیاده‌سازی شد. سایر شیوه‌های مهندسی به‌‌عنوان رشته‌های مهندسی مستقل از جمله مهندسی شیمی، مهندسی مکانیک و مهندسی برق شناخته شدند.
گرایش‌های عمران
- مدیریت ساخت
- سازه
- زلزله
- حمل و نقل
- خاک و پی
- راه و ترابری
- آب
- مهندسی محیط زیست
- سازه دریایی و سازه هیدرولیکی
نرم افزارهای کاربردی
- Auto Cad
- MATLAB
- ETABS
- SolidWorks
- Catia
- Revit
- Ansys
- SDR Map
- SAFE
- CSIBridge
آینده کاری
فارغ‌اتحصیلان این رشته‌ی مهندسی می‌بایست علاوه بر تسلط بر دروس اصلی گذرانده شده، دانش استفاده از نرم افزارهای تخصصی مربوطه را نیز دارا باشند تا بتوانند موقعیت شغلی مناسب را برای خود برگزینند.
