
معرفی و انتخاب رشته مهندسی دریا
حدود یک قرن پیش هیچ کس در مورد یک مهندس دریایی چیزی نشنیده بود، اما امروز این حرفه حرفهای است که مانند سایر مشاغل شناخته شده است.
در طول ۱۰۰ سال گذشته، مهندسی دریا به عنوان یک زمینه مطالعاتی بسیار فراتر از آنچه تصور میشد قبل از این دوره، توسعه و تنوع یابد.
نه تنها این بلکه در زمینههای مختلف تخصصی که به پیشرفتهای زیادی رسیدهاند نیز منشعب شده است.
بیشتر این رشتههای جدید با هر یک از شاخههای اصلی مهندسی مانند مکانیک، برق، عمران، الکترونیک، رایانه و غیره مطابقت دارند و چیزی یا دیگری را از آنها گنجانیدهاند. یکی از این شاخهها رشته مهندسی دریا است. با توجه به اینکه میزان آبها بر روی کرهی زمین زیاد است، حمل و نقل از طریق این مرزهای آبی امری بسیار رایج بوده که از اهمیت خاصی نیز برخوردار است. لذا با توجه به این ارتباطات، مشاغل مربوط در زمینهی دریا بسیار مهم هستند. در واقع مهندسی دریا اصلیترین رشتهی مربوط به این حوزه است و لازم است در انتخاب رشته آن موارد زیر را مد نظر قرار دهید.
مهندسی دریایی شامل مهندسی قایقها، کشتیها، سکوهای نفتی و هر شناور یا سازه دریایی دیگر و همچنین مهندسی اقیانوس شناسی یا مهندسی دریایی است. به طور خاص، مهندسی دریا رشته استفاده از علوم مهندسی، از جمله مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی الکترونیک و علوم کامپیوتر، برای توسعه، طراحی، بهره برداری و نگهداری پیشرانههای شناور و سیستمهای روی کشتی و فناوری اقیانوس شناسی است. این شامل نیروگاههای نیروگاهی و محرکه، ماشین آلات، لوله کشی، سیستمهای اتوماسیون و کنترل وسایل نقلیه دریایی از هر نوع، مانند کشتیهای سطحی و زیردریایی است.
مهندس دریایی حرفهای است که مهندسی دریا خوانده است (که گاهی اوقات مهندسی دریایی نیز نامیده میشود) و مسئولیت عملیات، تعمیر و نگهداری و تعمیر کلیه تجهیزات اصلی مکانیکی و مهندسی داخل کشتی را بر عهده دارد. چندین سیستم مکانیکی وجود دارد که از جمله مکانیکهای پیشرانه، سیستم تولید برق و برق، روغن کاری، سیستمهای سوخت، تقطیر آب، سیستم روشنایی و تهویه مطبوع و غیره به فعالیت هر کشتی کمک میکند. اینها همه در مسئولیتهای فنی مهندس دریایی گنجانده شده است.
مهندسان دریایی در شاخه مکانیک نیروگاه اصلی پیشرانه، جنبههای تأمین نیرو و مکانیزاسیون عملکردهای کشتی مانند فرمان، لنگر انداختن، جابجایی بار، گرمایش، تهویه، تهویه مطبوع داخلی و ارتباطات خارجی و سایر نیازهای مربوطه را طراحی میکنند. سیستمهای تولید برق و توزیع برق به طور معمول توسط تامین کنندگان آنها طراحی میشوند.
مهندسان دریایی و مشاغل مرتبط با آنها ، حرفهایهایی هستند که به طراحی ، ساخت و تعمیر کشتیها و سازههایی که در درجه اول در دریا استفاده خواهند شد، کمک میکنند. آنها میتوانند بر روی هر چیزی از کشتیهای بزرگ باری و کشتیهای مسافربری گرفته تا سکوهای نفتی و جزایر مصنوعی کار کنند.آنها علاوه بر آموزش دروس مهندسی همچنین به دانش تخصصی لازم برای مقابله با چالشهای محیطهای آبی باید مجهز باشند. مهندسان دریایی گاهی اوقات به عنوان مأمور مهندسی در کشتیها مشغول به کار هستند و فعالیت لازم را جهت نگهداری صحیح کشتیها انجام میدهند ، اما بیشتر آنها در کارخانههای کشتی سازی یا دفاتر روی زمین کار میکنند.

در این رشتهی دانشگاهی مهارتهایی چون محاسبه و طراحی سیستمهای کشتی، بدنه کشتی، شناورها و … به دانشجویان آموخته میشود تا آنها بتوانند پس از فارغالتحصیلی در صنایع دریایی و کشتی سازی و … فعالیت کنند. برای انتخاب رشته ریاضی آزمون سراسری ۹۸، توصیه میکنیم مهندسی دریا را نیز مدنظر داشته باشید.
مهندسی دریایی شامل مهندسی قایقها، کشتیها، دکلهای نفتی و هر نوع کشتی یا سازه دریایی دیگر و همچنین مهندسی اقیانوسشناسی یا مهندسی اقیانوس است. بهطور خاص، مهندسی دریایی رشته استفاده از علوم مهندسی اعم از مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی الکترونیک و علوم رایانه به توسعه، طراحی، بهرهبرداری و نگهداری پیشرانههای آبی و سیستمهای مدیریت فناوری اقیانوس شناسی است. این نیروگاهها شامل نیروگاههای پیشران، ماشین آلات، لولهکشی، اتوماسیون و کنترل برای وسایل نقلیه دریایی از هر نوع، مانند کشتیهای سطحی و زیردریاییهاست.
گرایشهای رشته مهندسی دریا
- گرایش مهندسی کشتی
- گرایش کشتیسازی
- گرایش دریانوردی
همچنین لازم به ذکر است که امکان ادامهی تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری فراهم است.
بازار کار رشته مهندسی دریا

به طور کلی فردی که در این رشته فارغالتحصیل میشود، بر اساس گرایشی که در آن تحصیل کرده است، برای او شغل مهیا است که در زیر، به معرفی کلی این مشاغل میپردازیم:
- بررسی عملکرد موتور کشتی و تعمیر و نگهداری آن
- بررسی عملکرد سایر تجهیزات دریایی
- طراحی و ساخت انواع کشتیها و …
- انجام پروژههای ساخت و تعمیر
- هدایت کشتی
- و …
امروزه فارغالتحصیلان این رشته علاوه بر دانشی که در دانشگاهها فرا میگیرند، میبایست به نرمافزارهای تخصصی مرتبط نیز تسلط داشته باشند. برخی از مهمترین نرمافزارهای کامپیوتری در رشته مهندسی دریا عبارت اند از:
- SACS
- ANSYS
- AQWA
- MOSES
- Rhino